Κυριακή 1 Απριλίου 2012

Γρίφος χωρίς λύση τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά


Άνεργοι, συνταξιούχοι, χαμηλόμισθοι, μεσήλικες και μικροεπαγγελματίες συγκροτούν την «ανθρωπογεωγραφία» όσων αδυνατούν, εν μέσω ύφεσης και σκληρής λιτότητας, να καλύψουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις.



 


Του Κώστα Σιαμέλη

Το προφίλ των συνανθρώπων μας που πνίγονται από τα χρέη σκιαγραφεί η Εθνική Ομοσπονδία Ενώσεων Προστασίας Πολιτών Καταναλωτών-Δανειοληπτών, ζητώντας ριζοσπαστικές λύσεις από το κράτος, προκειμένου και αυτοί να μπορέσουν κάποια στιγμή να ανασάνουν.
Από την πρώτη μέρα που τέθηκε σε ισχύ ο νόμος 3869/2010 για τη ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων, έχουν κατατεθεί συνολικά 17.500 αιτήσεις εξωδικαστικού συμβιβασμού. Δυστυχώς, όμως, σε γενικές γραμμές το μέτρο δεν απέδωσε όσα αναμένονταν -και από τη στατιστική μελέτη και ανάλυση των χιλιάδων περιπτώσεων προκύπτουν άκρως ανησυχητικά συμπεράσματα...
Το 20% των εμπλεκομένων είναι συνταξιούχοι, ενώ περίπου το 35% είναι άνεργοι που ανήκουν στις ηλικιακές ομάδες 30-55 ετών -γεγονός που σημαίνει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτούς θα ενταχθούν στην κατηγορία των μακροχρόνια άνεργων. Το 30% των δανειοληπτών που έχουν κηρύξει «πτώχευση» είναι μισθωτοί, που εργάζονται είτε στον ιδιωτικό είτε στον δημόσιο τομέα. Την τελευταία τριετία, τα εισοδήματά τους συρρικνώθηκαν από 20%-50%, ενώ παράλληλα ένα μεγάλο ποσοστό εξ αυτών, που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα (ανέρχεται σε 40%), λαμβάνουν τη μισθοδοσία τους με τουλάχιστον πεντάμηνη καθυστέρηση. Άλλοι, πάλι, αναγκάζονται να εργάζονται με μειωμένο ωράριο ή με καθεστώς εκ περιτροπής απασχόλησης. Το 15% αφορά μικροεπαγγελματίες και ελεύθερους επαγγελματίες, εκ των οποίων σχεδόν 9 στους 10 δηλώνουν ότι η επιχείρηση τους οδηγείται με μαθηματική ακρίβεια στο λουκέτο.
Το άκρως ανησυχητικό συμπέρασμα που προκύπτει από την ανθρωπογεωγραφία και τη μελέτη των μικροοικονομικών των προαναφερθέντων νοικοκυριών, όπως θα εξελιχθεί την επόμενη πενταετία, είναι ότι, ακόμη και με την έκδοση της πλέον ευνοϊκής δικαστικής απόφασης, με βάση τις διαδικασίες του ν. 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα, 8 στους 10 δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν ούτε στα δεδομένα μιας ευνοϊκής δικαστικής απόφασης, λόγω δυσμενέστερων εξελίξεων περί τα οικονομικά τους δεδομένα. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι οδηγούνται μετά βεβαιότητος στο μεσοπρόθεσμο μέλλον σε απώλεια των περιουσιακών τους στοιχείων και σε οικογενειακή και οικονομική καταστροφή.
«Η Εθνική Ομοσπονδία εκτιμά ότι τα δύο τελευταία χρόνια ο ν. 3869/2010 έχει ξεπεραστεί από τη δυναμική της κρίσης και από τις ραγδαίες κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις και αδυνατεί, πλέον, να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και βιώσιμα το πρόβλημα της υπερχρέωσης των ελλήνων πολιτών», εκτιμά ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, κ. Ευάγγελος Κρητικός. «Είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη μιας νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας, που θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα με τρόπο ριζοσπαστικό».

Το προφίλ των πολιτών που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις δανειακές τους υποχρεώσεις
Συνταξιούχοι 20%
Άνεργοι 30-55 ετών 35%
Μισθωτοί δημόσιου και ιδιωτικού τομέα 30%
Μικροεπαγγελματίες & ελεύθεροι επαγγελματίες 15%

Μία ελπίδα υπήρχε να πάρουν ανάσα οι δανειολήπτες, τώρα πάει κι αυτή...

Μία ελπίδα είχαν τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά να πάρουν ανάσα (χάρη σε διάταξη που περιλαμβανόταν στο πολυνομοσχέδιο-σκούπα του υπουργείου Εργασίας) και κάηκε κι αυτή, μετά την αιφνιδιαστική (χθες το απόγευμα) απόσυρση της επίμαχης ρύθμισης από τον υπουργό Εργασίας, κ. Γ. Κουτρουμάνη, από του βήματος της Βουλής.
Πρόκειται για το άρθρο 49, που τροποποιούσε επί τα βελτίω για τους οφειλέτες τον νόμο Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα. Μιλώντας στην επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, ο κ. Κουτρουμάνης εξήγησε ότι αποσύρει την ρύθμιση, διότι «εξελίσσεται διάλογος για το συγκεκριμένο θέμα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα»!
Όπως επεσήμανε ο υπουργός, το μπλοκάρισμα έγινε «για διαδικαστικούς λόγους», ενώ ευελπιστεί «όλα να διευθετηθούν σύντομα», ώστε να επαναφέρει τη ρύθμιση με τροπολογία, πριν από την ψήφιση του νομοσχεδίου. Παρά ταύτα, σύμφωνα με πληροφορίες, θεωρείται εξαιρετικά απίθανο το ενδεχόμενο να προλάβει να επαναφέρει εγκαίρως τις ευνοϊκές διατάξεις, με δεδομένο ότι, σύμφωνα με τον κοινοβουλευτικό προγραμματισμό, το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα ψηφιστεί τη Μεγάλη Τρίτη και την επόμενη ημέρα η Βουλή θα διαλυθεί, λόγω εκλογών.

Τι περιελάμβανε η τροπολογία
Σύμφωνα με την επίμαχη τροπολογία, κάθε πολίτης θα είχε δικαίωμα σε έναν τραπεζικό λογαριασμό ύψους μέχρι 2.000 ευρώ, που δεν θα κατάσχεται, ενώ προβλέπονταν και άλλες αλλαγές, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δυσλειτουργίες και να καταστεί ασφαλέστερη η προοπτική απαλλαγής τού υπερχρεωμένου οφειλέτη από χρέη που δεν είναι σε θέση να αποπληρώσει. Οι κυριότερες αλλαγές που προβλέπονταν ήταν οι εξής:
- Καθιερωνόταν για κάθε πολίτη το δικαίωμα να διατηρεί έναν τραπεζικό λογαριασμό, με ποσό κατάθεσης μέχρι 2.000 ευρώ, το οποίο θα ήταν ακατάσχετο και θα προστατευόταν από κάθε πράξη μονομερούς συμψηφισμού απαιτήσεων της τράπεζας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, διασφαλιζόταν η ομαλή πρόσβαση των καταναλωτών σε τραπεζικές συναλλαγές, που είναι εξαιρετικής σημασίας για την καθημερινότητά τους.
- Δεν θα ήταν πλέον υποχρεωτική για τον οφειλέτη η απόπειρα εξώδικης ρύθμισης των χρεών πριν από την κατάθεση της αίτησης για δικαστική ρύθμιση των χρεών. Τα αποτελέσματα από τη μέχρι σήμερα εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης δεν είναι ικανοποιητικά, κυρίως λόγω της απροθυμίας των πιστωτικών ιδρυμάτων να επεξεργαστούν με ουσιαστικό τρόπο τα σχετικά αιτήματα των οφειλετών.
- Η περίοδος ρύθμισης των χρεών, που θα ανερχόταν βάσει της ρύθμισης σε πέντε έτη, θα άρχιζε με την κατάθεση της αίτησης και όχι από την έκδοση της απόφασης. Αν οι καταβολές που πραγματοποιούνταν από τον οφειλέτη κατά την περίοδο που μεσολαβεί μέχρι την έκδοση της απόφασης υπολείπονταν εκείνων που ορίζονταν με την απόφαση, ο οφειλέτης θα είχε τη δυνατότητα να καταβάλει το ποσόν αυτό μέχρι και ένα έτος από τη λήξη της περιόδου ρύθμισης.
- Στις περιπτώσεις οφειλετών με πλήρη αδυναμία καταβολής, η απαλλαγή από τα χρέη θα επερχόταν στα τρία έτη.
- Το ποσόν μέχρι το 85% της εμπορικής αξίας της κύριας κατοικίας τού οφειλέτη, την εξόφληση τού οποίου θα έπρεπε να ρυθμίσει ο οφειλέτης, προκειμένου να την εξαιρέσει από τη ρευστοποίηση, θα μπορούσε πλέον να ρυθμίζεται και σε μεγαλύτερο των 20 ετών χρονικό διάστημα.
- Ενισχυόταν ο συλλογικός χαρακτήρας της ρύθμισης των χρεών, που, άλλωστε, εξυπηρετεί και το συμφέρον του οφειλέτη: με απλά λόγια, η ρύθμιση θα έπρεπε κατ’ αρχήν να περιλαμβάνει τα χρέη όλων των πιστωτών.
- Καθοριζόταν χαμηλότερο κόστος για τις επιδόσεις δικογράφων της διαδικασίας.
- Επιτρεπόταν η αίτηση αναστολής της αναγκαστικής εκτέλεσης, σε περίπτωση που η πρωτόδικη απόφαση ήταν απορριπτική, μέχρι την έκδοση εφετειακής απόφασης.
Οι προαναφερθείσες αλλαγές ήταν καρπός διαβούλευσης που πραγματοποιήθηκε με τα προεδρεία Ειρηνοδικείων, τους εκπροσώπους των καταναλωτών και των πιστωτικών φορέων, καθώς και τους φορείς διαμεσολάβησης στη ρύθμιση των χρεών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα αιτήματα υπερχρεωμένων καταναλωτών προς τράπεζες, που έχει διαχειριστεί η ΕΚΠΟΙΖΩ, αυτά ανέρχονται στον αριθμό των 20.386 από 5.500 καταναλωτές -αυτό σημαίνει ότι κάθε καταναλωτής χρωστάει κατά μέσον όρο σε 3,8 τράπεζες, ενώ οι οφειλές αφορούν 8-11 τραπεζικά προϊόντα.
πηγή 

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου